Bilgi Toplumu Nedir?

Bilgi toplumu nedir? sorusunun cevabını vermeden önce, toplum çeşitlerinin neler olduğundan da bahsedeceğimiz bu yazımızda, bilgi toplumunun oluşumuna kadar yaşanmış olan bu süreç hakkında da bilgi sahibi olacaksınız.

Toplum Çeşitleri Nelerdir?

İnsanlar tarih boyunca pek çok toplum oluşturmuşlardır ve bu toplumlar sosyolog ve antropolog uzmanlar tarafından gruplara ayrılmışlardır.

Avcı-Toplayıcı Toplum üyeleri öncelikle av hayvanları, balık avlama ve bitki toplayarak hayatta kalırlar. Bu toplumların büyük çoğunluğu geçmişte varlığını sürdürmüşken, günümüzde bulunan üyeleri yok olmanın eşiğindedirler.

Tarım toplumları, ekinleri (özellikle buğday, pirinç, mısır ve arpa gibi tahıllar) geniş bir alanda yetiştirmek için teknolojik ilerlemeler kullanmaktadır. Sosyologlar, Tarımsal Devrim ifadesini, 8,500 yıl önce meydana gelen ve ekinlerin ve çiftlik hayvanlarının yetiştirilmesine yol açan teknolojik değişikliklere atıfta bulunmak için kullanırlar. Yiyecek birikimindeki bu artış, önceki topluluklara kıyasla popülasyonda büyük bir gelişmeye neden olmuştur. Bu durum da şehirlerin; çeşitli yöneticileri, eğitimcileri, zanaatkarları, tüccarları ve beslenmeyi bulmaktan endişe etmeyen dini liderleri destekleyen ticaret merkezleri haline gelmesini sağlamıştır.

Sanayi Toplumuna Geçiş

Sanayi toplumları, mal üretmek için makinelerin (özellikle yakıtla çalışanlar) kullanılmasına dayanır. Sosyologlar, 18. yüzyıldaki mekanize fabrikalardaki malların üretiminin Sanayi Devrimi olarak başladığı döneme işaret eder. Endüstri Devrimi ilk olarak Britanya’da ortaya çıkmış ve ardından hızla dünyanın geri kalanına yayılmıştır. Teknolojik gelişmeler büyük değişikliklere yol açmıştır. Buhar makinesi ile başlayan süreç daha sonraki dönemlerde içten yanmalı motorun icadı, çelik dökümü, özellikle de telgraf ve telefon gibi buluşlar çağa damga vurmuştur. Kentlerde işçi nüfusu artmıştır.

“Bilgi toplumu”, modern toplumlarda, özellikle II. Dünya Savaşı’ndan bu yana bilgi ve iletişim teknolojilerinin (BİT) hızlı gelişimi ve yaygın kullanımıyla ilişkili sosyal, ekonomik, teknolojik ve kültürel değişimleri tanımlamak için kullanılan geniş bir terimdir. Bilgi toplumlarının endüstriyel toplumlardan farklı olduğu düşünülmektedir, çünkü bilgiyi bir meta olarak, özellikle bilimsel ve teknik bilgi olarak ele alırlar.

Bilgi toplumlarında cahilliğe yer yoktur. Bu durum da toplumdaki ekonomik ve sosyal refah seviyesinin artmasına neden olmaktadır. İnternet kullanılan en büyük bilgi kaynağı ve veri paylaşım ağı olarak yerini almıştır. Bilgi toplumunun gelişmesi ile insani önceliklere önem verilmiş, bireyin zaman ve enerjisinden tasarruf sağlanmıştır.

Günümüzün bilgi toplumunda; eski zamanların sanayi toplumunun endüstriyel üretim formundan, bilgisayarlara ve bilgi teknolojilerine dayanan bir üretim formuna dönüşüm vardır. Bilgi toplumu, sanayi toplumunun üretim faktörlerinden farklı olarak, bilgi faktörünün temelleri üzerinde şekillenen yeni bir sosyal yapıya işaret eder ve bilgi ve iletişim teknolojileri itici güç olarak katkıda bulunur. Toffler tarafından “üçüncü yol” olarak tanımlanan bu toplum oluşumunun temel özellikleri, bilgi merkezli ve patentli teknolojik üretim ve üretilen bilginin ekonominin her alanında kullanılmasıdır.

Bilgi Toplumunun Genel Özellikleri Nelerdir? Bilgi Toplumu Nedir?

• Yoğun bilgi üretiminin gelişmesiyle birlikte bilgi sektörünün ortaya çıkışı
• Herkesin ihtiyaç duyduğu ve ulaşma hakkı olduğu bilgisine daha hızlı erişim için bilgi ağlarının, veri tabanlarının ve iletişim ağlarının kurulması,
• Fikri ve zihinsel kapasite için kas ve makine gücünün ikinci planda yer alması
• Nitelikli ve iyi eğitimli bireylerin önceliğe sahip olduğu bilgi toplumunda demografik yapının oluşturulması
• Sürekli eğitimin önemi
• Yeni bilgi üretimine ve dolayısıyla çok daha fazla ve kaliteli yayınlara devam edilmesi
• İletişim ve bilgi erişiminde artık zaman ve alan sınırlamaları bulunmadığından küreselleşmeyi genişletmek
• Endüstri toplumunun mali rejimindeki işsizlik ve diktatörlük kaygıları, gelecekle ilgili endişeler, gizlilik ihlali; bilgi toplumunda değişimin hızına ulaşmama endişesiyle değişti.

Bilgi Toplumunda Kütüphanelerin Yeri

Bilgi Toplumu Nedir sorusunu cevapladık. Peki bilgi toplumuna giden yol, bilgiye sahip olmak, üretmek ve gücünü kullanmaktır. Günümüz bilgi çağında, bilgiye ulaşamayan, kullanamayan ve bilgiden yararlanmayan toplumlar, sanayi standartlarına ve hatta tarım toplumlarına tabidir. Bilgi çağında, bir ülke geliştirdiği teknoloji ve inovasyonun yanı sıra, ürettiği ve kullandığı bilginin derecesinde yetkiye sahiptir. Bilgi toplumu döneminin gelişmiş ülkeleri, stratejileri ve politikalarında bilgi ve iletişim teknolojilerinin olanaklarını ve bilginin gücünü kullanarak vatandaşlarının mutluluğunu ve zenginliğini güvence altına almaktadır.

“Güç” unsuru tarım ve sanayi topluluklarında iş ve makine gücüne sahip olan kişilerin elindeyken, bilgi toplumunda ise düşünen bireylerin eline geçmiştir. Kütüphaneler, bilgiyi toplayarak, koruyarak; hizmet ettiği, toplumun bilgi ihtiyaçlarını karşıladığı ve topluma bilgi sağladığı için bilgi toplumuna dönüşümünde katalizör etkisi olan kültürel ve sosyal kurumlardır. Bunlar, halkı bilgi toplumu seviyesine yükseltebilecek nitelikli kişilerin yetiştirilmesine katkıda bulunan kurumlardan biridir.

Bu yazımızda toplum çeşitlerine değinip, bilgi toplumu nedir? sorusuna da bir cevap vermek istedik. Ayrıca, Sanal Zorbalık Nedir? başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz.

Görüşmek üzere.